De Groenlandkerk
De Groenlandkerk
De kleine geloofsgemeenschap die zich in 1847 afscheidde van de Nederlands Hervormde Kerk kwam aanvankelijk bijeen in het huis van één van de oprichters. Het geld dat men bijeen bracht ging op aan de eredienst. Later, toen de gemeente groeide, had predikant en pastorie prioriteit boven een eigen kerkgebouw. Omdat de kerk nog geen officiële erkenning van koning Willem II had, kon men geen geld lenen en dus niets kopen. Die erkenning kwam pas in 1870. Voordien huurde men. Zo kerkte men tussen 1863 en 1867 in een woning aan de Grote Kerkstraat, gedurende die tijd woonde daar een ouderling/voorganger met zijn gezin. In 1867 huurde men van een gemeentelid een huis aan de Voorhaven (70/71). Voor de bijeenkomsten vraagt en krijgt men toestemming van de pastoor omdat de kerkzaal te dicht bij de Rooms-katholieke kerk ligt. Het ledental is dan gegroeid tot 41. In 1873 wordt dit pand, dat in de volksmond bekend wordt als de “klompenkerk”, gekocht.
In 1891 is het dan zover. Op de hoek van de Achterhaven en het Groenland wordt een pand met erf verkregen. Daarmee verwerft men niet alleen een ruime kosterswoning, maar ook grond om te bouwen. De tekeningen van ouderling P. Groot liggen al klaar. De bouw wordt aanbesteed voor f. 4980,- (€ 2265,-) en in een recordtijd van 3 maanden voltooid. Het aantal leden is dan inmiddels gegroeid tot 106.
De fraaie preekstoel is afkomstig uit een klooster in Amsterdam. In de loop van de vorige eeuw is de kerk diverse malen gerestaureerd en gemoderniseerd. De laatste zeer ingrijpende restauratie vond plaats in 1972. Inmiddels is het gebouw uitgebreid met een jeugdhuis (1968) en vergaderruimten (1982). De kosterswoning die in zeer slechte staat verkeerde is afgebroken. Op de plaats daarvan is nu een parkje aangelegd. De kerkzang wordt de eerste tientallen jaren begeleid door een Amerikaans harmonium. Pas in 1933 komt men in het bezit van een tweedehands pijporgel. In de jaren veertig begint dit al aandacht te vragen, maar geld voor herstel en uitbreiding is er niet. Eerst halverwege de jaren zeventig kan men deze plannen verwezenlijken; de restauratie komt neer op nieuwbouw met oud pijpenmateriaal. Dit fraaie orgel werd in 1977 feestelijk in gebruik genomen.
(Bron: Kerkgemeente Edam-Volendam)
