Oud Edam trekt aan de bel met een pittige brief aan de gemeente.

Met verbazing las het bestuur van Vereniging Oud Edam op 23 januari in de Stadskrant dat het college van B & W positief heeft geadviseerd over woningbouw op het moestuincomplex (volkstuinen) aan de Zuidervesting/ Doelenstraat. Verbazing? Wij stonden perplex. Het viel rauw op ons dak. Hoe kan dit?

Inmiddels hebben we veel gesproken en geappt met bezorgde Edammers. Wijzelf, maar ook veel Edammers hebben actieplannen. Wij werken al samen met de omwonenden. Een van de tuinders had in een vroeg stadium ook al aan de bel getrokken.

Voor ons was stap één een pittige brief aan het college.

Het verzoek om het stuk grond te mogen bebouwen komt, zo lazen wij dankzij de naspeuringen van de Stadskrant, van de kersverse eigenaar van de grond, RP Vastgoed BV uit Volendam, een onderneming van de heer R. Klouwer, die ook mede-eigenaar is van KBK Bouwgroep. Het is uiteraard keurig van de heer Klouwer dat hij bij het college poolshoogte heeft genomen. Maar deze gang van zaken heeft de schijn van een onderonsje.

Wij wilden het fijne weten en besloten de besluitenlijst van het college erop na te kijken, maar volgens de stand van zaken op donderdagochtend 26 januari, ons laatste peilmoment voordat de brief werd verstuurd, dateerde de laatste besluitenlijst van het college van eind december. Op de website was verder niets te vinden. In onze ogen is hier niet bepaald sprake van een open overheid.

De koop is eind december 2022 gesloten. Hoe kan het dat een stuk grond, dat in het officieel geldende bestemmingsplan de bestemming “Enkelbestemming Recreatie – Volkstuin” heeft en dat eerder in de eigendomsinformatie als “Erf – tuin” te boek stond, bij de overdracht op 28-12-2022 opeens als “Perceel grond – gebruik onbekend” te boek staat?

Wij hebben het college met klem om openheid van zaken gevraagd. En velen met ons zullen willen weten: hoe kwam het college tot deze beslissing? En waarom is er niets over terug te vinden op de website van de gemeente Edam-Volendam?

De plek gaat vele Edammers aan het hart. Omwonenden en andere inwoners van Edam, de tuinders, en ook Vereniging Oud Edam.

Vereniging Oud Edam is de hoeder van het beschermde stadsgezicht. Officieel gezegd heeft de vereniging als doelstelling het beschermen, handhaven en versterken van de stadsstructuur en stedenbouwkundige samenhang in haar cultuurhistorische context, zoals omschreven bij de aanwijzing tot Rijks-beschermd Stadsgezicht (23 augustus 1977).

De gemeente heeft ook de verplichting om het beschermde stadsgezicht te beschermen, maar ziet kennelijk de échte waarde van dit stuk grond niet in.

Het is een historische plek, die al op de beroemde stadsplattegrond van Blaeu uit 1649 tuinen laat zien. Atlas De Wit (1698, zie afbeelding) laat zelfs een situatie zien zoals we die nu nog kennen.

De actieve geschiedenis van de tuinen gaat zelfs nog verder terug. Dit is het oudste deel van de stad, langs de Ye. Hier is het begonnen, met een aanlegplaats. 800 jaar geleden, misschien wel 1000.

Het gebied functioneerde tot 1588 (!) als oefenterrein van de Edamse schutterij, een soort burgerwacht, een stadslegertje. Er stond zelfs nog een Doelhuis waarin men bij elkaar kwam. Vandaar ook de naam Doelenstraat en Doelland. Na 1588 kwam de schutterij bijeen in kamers van het Princenhof. In 1650 heeft de schutterij het stuk grond aan de gemeente in erfpacht verkocht, die het daarna door verpachtte. Het is dus niet zomaar een braakliggend landje, maar een plek met een geschiedenis.

Het kaartje hiernaast dateert uit 1545 en laat ook de plek al zien waar de schutterij oefende. Bron: Biblioteca Nacional de España

Het is een groene oase, die we zeker met het oog op de ​klimaat​verandering ​ heel hard nodig zullen hebben. Het gemeentelijk beleid was toch gericht op meer groen en minder verstening?

De plek is daarbij een bron van vreugde voor velen.​ Een stille parel. Die wordt ook omschreven in de aanwijzing tot rijks-beschermd stadsgezicht (1977). Bebouwing wordt door bouwregels in het huidige bouwbesluit ​altijd een slag groter dan wat eromheen staat; dat is in dit ‘fragiele’ stukje Edam onevenredig. De plek is ook kwetsbaar. De Doelenstraat is klein straatje nabij de kwetsbare vesting – en die is in zijn geheel een Rijksmonument.

Wij vrezen het ergste qua verkeersoverlast​ die bebouwing en bewoning gaat opleveren​, om nog maar te zwijgen van het parkeerprobleem dat zich ongetwijfeld aandient. Sterker nog: om nog maar te zwijgen over wat er gebeurt als de brandweer of ambulance de plek moet bereiken.

Tot slot: in 2007 mocht er niet gebouwd worden. We hebben in onze brief ook aan het college gevraagd: waarom nu wel?

“Woningnood,” was het summiere antwoord dat de Stadskrant te horen kreeg. Maar we vrezen dat er een villa of een paar dure koopwoningen komen en daarmee los je de woningnood niet op.

Het pand en terrein van Ton Tweewielers aan de Schepenmakersdijk staat ook te koop. Het zou toch prachtig zijn als de gemeente dit gebied door Edammer architecten liet ontwikkelen tot betaalbare huurwoningen voor starters en senioren.

Nieuws